Người Việt Nam biết đến đá Dzi bead khoảng chục năm trở lại đây và 3-4 năm vừa qua thì trở nên ngày càng phổ biến. Khi Phật giáo Kim cương thừa được truyền vào mạnh mẽ, các vật phẩm tâm linh của Tây Tạng như tranh, tượng, pháp khí, chuỗi hạt, văn hóa… được biết tới ngày càng nhiều.
Dzi hay Thiên châu là gì?
Dzi với người Tây Tạng là viên ngọc của chư Thiên. Dzi trong văn hoá Tây Tạng là vật bảo hộ, lưu truyền nhiều đời tiếp nối. Thiên châu là tên được người Trung Quốc gọi.
Dzi thực chất là những viên đá mã não có các “con mắt” hoặc các đường thẳng, đường tròn tự nhiên trên thân. Lai lịch của Dzi thì rất kỳ lạ, người Tây Tạng cũng không nhớ và lý giải nổi. Họ chỉ biết rằng, thế hệ này truyền qua thế hệ khác, trong nhiều gia đình họ có những viên đá Dzi như vật quý báu nhất, là đá hộ mạng nên ông bà, cha mẹ bảo con cháu bất cứ giá nào cũng không được bán.
Dzi bắt đầu được những người ở ngoài vùng Himalaya biết đến nhiều từ sau biến cố chính trị ở Tây Tạng. Khi ấy người Tây Tạng phải lưu vong khắp nơi, họ ồ ạt chạy sang các nước láng giềng như Ấn Độ, Nepal, Bhutan… Nhiều người lưu vong xa hơn sang các nước phương Tây.
Trong quá trình chạy loạn người Tây Tạng buộc phải bỏ lại nhiều thứ nhưng Dzi là viên đá dễ dàng để mang theo. Dù vậy trong những hoàn cảnh ngặt nghèo họ cũng đã phải đổi Dzi lấy lương thực và thức ăn.
Để cất giấu những viên Dzi quý giá, người Tây Tạng trong quá trình lưu vong còn chôn rất nhiều Thiên châu trên các đỉnh núi tuyết rất cao, có nơi chưa từng xuất hiện bóng người. Đó cũng là cách để tránh nạn ăn cắp, chảy máu cổ vật thời Trung Quốc mới vào Tây Tạng cũng như thời cách mạng văn hoá, khi mà rất nhiều cổ vật và các công trình cổ của Tây Tạng bị tiêu huỷ.
Thiên châu Dzi vì thế cũng mang một số phận long long như số phận của chính người dân Tây Tạng, dân tộc Tây Tạng.
Kỳ lạ Dzi bead cứu mạng người?
Có rất nhiều giai thoại xung quanh viên đá này, giá của nó cứ tăng lên theo lời đồn thổi. Như đã nói thời dân Tây Tạng lưu vong họ đổi Dzi lấy thức ăn. Lúc ấy họ còn phải thuyết phục những người chấp nhận trao đổi và đánh cược chính sinh mệnh của mình.
Trước cảnh cả một gia đình hay cả một ngôi làng lưu vong chạy loạn mang Dzi ra để đổi lấy những đấu lúa mì thì rõ ràng trong tình thế ngặt nghèo Dzi cũng đã cứu mạng rất nhiều người Tây Tạng.
Người Tây Tạng có niềm tin rằng, trong những tình huống sinh tử thì năng lực siêu nhiên và thần bí của Dzi xuất hiện.
Nhưng nó cũng chỉ dừng lại ở niềm tin của người Tây Tạng chưa được kiểm chứng, mãi cho đến vài chục năm trở lại đây khi một số người không phải là dân Tây Tạng có Dzi và được cứu sống khi có đang đeo viên đá này thì người ta mới dần tin rằng đây là viên đá có năng lực thần kỳ, siêu nhiên.
Một người Đài Loan tin chắc rằng viên đá này đã cứu sống ông trong một tai nạn máy bay khi cả chiếc máy bay hai trăm người chỉ có vài người sống sót và ông là người bị thương nhẹ nhất. Đó cũng là lý do tại sao Đài Loan làm new Dzi nhiều đến thế.
Trong trận sóng thần năm 2006 ở Thái Bình Dương hàng chục ngàn người đã chết trong số đó có nhiều khách du lịch trên các bãi biển nhưng có một người phương Tây đã sống sót dù bị mất tích trôi dạt sau nhiều ngày. Chính ông cũng không hiểu tại sao mình sống sót, ông chỉ biết mình có một viên Dzi. Người đàn ông này là một nhà báo sau đó đã thuật lại chính câu chuyện kỳ lạ của mình trên báo chí phương Tây về viên Dzi đã cứu mạng mình ngay cả trong những thảm hoạ thiên nhiên ghê gớm.
Trong trận động đất năm 2015 tại Nepal, rất nhiều người Tây Tạng và những người Nepal có Dzi tin rằng họ đã được che chở để tai qua nạn khỏi, có những điều rất khó giải thích như khi ngôi nhà sập xuống cả một gia đình bị chôn vùi nhưng chỉ có người đeo thiên châu thì sống sót.
Người Tây Tạng tin rằng, mỗi lần Dzi trải qua một biến cố thì viên Dzi sẽ bị nứt hoặc vỡ. Bản thân viên Dzi hoàn mỹ nhất cũng luôn có những tì vết.
Giá trị và giá cả điên rồ của Dzi
Cách đây khoảng 15-20 năm viên đá thiên châu này đã được người Trung Quốc săn lùng. Họ về tất cả những vùng đất hẻo lánh để kiếm thiên châu và giá nào cũng mua.
Người Tây Tạng khi ấy mới nhìn nhận Dzi ở góc độ giá cả còn trước đó viên đá này với họ quý giá vô cùng nhưng họ chưa bao giờ đặt ra câu hỏi nó đáng giá bao nhiêu tiền?
Một cộng đồng những người sưu tầm Dzi hình thành và một thị trường mua bán, trao đổi Thiên châu hình thành. Thậm chí hơn chục năm trước các sàn mua bán trao đổi đã được ra đời ở Hongkong, Đài Loan, Trung Quốc.
Về giá cả thì thiên châu có giá rất điên rồ, giai thoại về chuyện mua bán Dzi nghe cũng như những chuyện viễn tưởng. Những viên Dzi có giá triệu USD không phải là điều gì đáng sửng sốt nữa với dân trong giới.
Người viết bài này cũng từng được nhìn thấy một viên Dzi 9 mắt có giá 1.6 triệu USD. Cuộc chạy đua sưu tầm thiên châu của Đại gia Trung Quốc đã làm cho Dzi có lẽ trở thành viên đá đắt nhất thế giới. Với giới siêu giàu ở Trung Quốc, Đài Loan, Hongkong thì kim cương hay các loại đá quý khác dù có giá trị trao đổi toàn cầu và là tài sản nhưng Dzi thì quý như mạng sống nên không có tiền nào so sánh được.
Một người đàn ông Tây Tạng đã đổi được một viên Dzi 9 mắt lấy một khách sạn 4 sao tại trung tâm Lhasa, thuộc sở hữu của một doanh nhân Trung Quốc.
Dzi ở Việt Nam những thông tin bên lề
Người Việt Nam khả năng mua được những viên Dzi hai mắt hoặc Dzi Taso (hoa văn răng ngựa- răng hổ) hay Dzi Sagu Namgu (hoa văn vuông tròn- thiên địa). Đó là những viên Dzi vẫn còn được giao dịch trên “thị trường”, tất nhiên Dzi không thể được tìm thấy ở một số shop hay nơi buôn bán các sản phẩm thương mại thông thường.
Người Việt Nam biết đến Dzi rất muộn, sau cả giới sưu tầm phương Tây rất nhiều nên cả về cơ hội sở hữu lẫn cơ hội mua được Dzi giá tốt là điều rất khó.
Chừng 5 năm trở lại đây giá trao đổi thiên châu đạt đỉnh và người VN cũng mới bắt đầu biết đến, quan tâm, nhiều thông tin còn không chính xác và không giúp người mới tiếp cận dễ dàng.
Phần lớn ở Việt Nam là cung cấp các new dzi tới người tìm kiếm, old dzi rất mắc và chỉ có 2 hoặc 3 đơn vị có thể lấy được, tuy nhiên bạn sẽ không có nhiều sự lựa chọn vân và giá vô cùng cao, Norbu Shop là một đơn vị chủ yếu cung cấp new dzi tới người sưu tầm, chúng tôi có nguồn dzi tốt với giá cả phải chăng, nhiều mẫu mã để mọi người lựa chọn, cam kết dzi có phôi từ mã não. Vui lòng liên hệ để được tư vấn.
